F. JAVIER SÁNCHEZ MARCOS

Bilbao Orkestra Sinfonikoa Euskal Herriko eta Espainiako kulturaren zutabe enblematikoenetako bat da, eskualdeko historia musikala markatu duen ehun urteko ibilbidea duena. 1922an sortu zenetik, erakunde honek etengabe eboluzionatu du, garai modernoetara egokituz, bere esentzia eta bikaintasun artistikoarekiko konpromisoa galdu gabe. Ehun urte baino gehiagotan zehar, BOS Bilboko kultura-eraldaketaren lekuko eta protagonista izan da, eta nazioarteko panorama sinfonikoan erreferente eztabaidaezina bihurtu da.

 

Historia eta Fundazioa

1922an sortua, Bilboko Orkestra Sinfonikoa (Bilbao Orkestra Sinfonikoa, BOS) Euskal Herriko musika-erakunde zaharrenetakoa eta ospetsuenetakoa da. Bere sorrerarekin batera, Bilbo Espainiako iparraldeko industriagune eta kulturagune garrantzitsu gisa finkatu zenean, kultura irakiten hasi zen hirian.

Lehen kontzertua 1922ko maiatzaren 8an eman zuen Arriaga Antzokian, Armand Marsick maisuaren zuzendaritzapean, Martin Pierre Marsick biolin-jotzaile ospetsuaren iloba. Gertaera historiko honek mende bat baino gehiago iraungo zuen ibilbide baten hasiera markatu zuen, herrialdeko formazio sinfoniko errespetatuenetako bat izango zenaren oinarriak ezarriz.

Bere historian zehar, BOSek nazioarteko zuzendari entzutetsuak izan ditu, hala nola Jesús Arámbarri, Rafael Frühbeck de Burgos eta Günter Neuhold, gaur egun zuzendari titularra 2008tik. Maisu horietako bakoitzak bere arrasto berezia utzi du orkestran, bere soinu-identitate paregabea eta nazioartean duen ospea eratzen lagunduz. Zuzendaritza artistikoaren jarraitutasunari esker, BOS munduko edozein agertokitan identifikatzen duen soinu bereizgarria garatu ahal izan da.

Nazioarteko Ibilbidea eta Aintzatespena

Bilbao Orkestra Sinfonikoaren nazioarteko proiekzioa bere ibilbidearen funtsezko zutabeetako bat izan da, hiriaren eta Euskal Herriaren izena munduko agertoki ospetsuenetara eramanez. Nazioarteko jaialdi eta auditoriumetan izan duen presentziak lehen mailako talde sinfoniko gisa duen ospea sendotu du, Europako orkestra onenekin lehiatzeko gai dena.

 

 

 

 

BOSek Madrilgo Auditorio Nazionalean jotzen du aldizka, eta bertan, kritika espezializatuaren aho bateko laudorioak jaso dituzten kontzertu gogoangarriak egin ditu. Santanderreko Nazioarteko Jaialdian ere ohikoa da bere presentzia, Espainiako udako kultura-ekitaldi garrantzitsuenetako batean, baita Parisko Jaialdian eta Cuencako Musika Erlijiosoaren Jaialdian ere, bere interpretazio-aldakortasuna eta errepertorio eta testuinguru desberdinetara egokitzeko gaitasuna erakutsiz.

Bilbao Orkestra Sinfonikoaren diskografia altxor baliotsua da musika klasikoaren zaleentzat, eta haren bikaintasun artistikoaren lekuko iraunkorra. Orkestrak 30 disko baino gehiago grabatu ditu NAXOS multinazional ospetsuarekin, Jesus Guridi, Usandizaga eta Arambarrí bezalako euskal konpositoreen lan enblematikoak barne, euskal musika ondarea zabaltzen eta zaintzen lagunduz.

Musika-hezkuntzarekin eta kultura-hedapenarekin duen konpromisoa jarduera paralelo ugaritan islatzen da: kontzertu-aurreko hitzaldiak, musikariekin topaketak, ikasleentzako tailerrak, eta birak Euskal Herriko eta Espainiako hainbat herritan. Arreta handiz diseinatutako gaikako zikloek musika klasikoa publiko berrietara hurbiltzen dute, generoa desmitifikatuz eta belaunaldi eta gizarte-maila guztientzat eskuragarri bihurtuz. BOS, horrela, kulturaren bidez gizartea eraldatzeko eragile bihurtu da.

 

Ondare bizia eta eboluzioan dagoena

Mende bat baino gehiagoko etengabeko historiarekin, Bilbao Orkestra Sinfonikoak tradizioa eta modernitatea konbinatzeko aparteko gaitasuna erakutsi du, eta erreferente artistiko eta kultural gisa finkatu da, ez bakarrik eskualdearen esparruan, baita testuinguru nazionalean eta nazioartekoan ere. Bere ehun urteko ibilbidea bere etengabeko garrantziaren eta gizarte eta kultura aldaketetara egokitzeko duen gaitasunaren lekuko da, bere esentzia eta bikaintasun musikalarekiko konpromisoa galdu gabe.

Bere gaitasuna nazioarteko bakarlari handiak erakartzeko, bere errepertorioan etengabe berritzeko musika garaikidea ohiko klasikoekin batera gehituz, eta tokiko komunitatearekin lotura estua eta esanguratsua mantentzeko, Bilborako eta Euskal Herrirako ezinbesteko motor kultural gisa kokatzen du. BOS ez da orkestra bat bakarrik, identitate kulturalaren sinboloa eta belaunaldien arteko zubia da.

Bilbao Orkestra Sinfonikoak musika bikaintasuneko atal berriak idazten jarraitzen du denboraldi, kontzertu eta interpretatutako nota bakoitzarekin. Bere etorkizuna bere iragana loriatsua izan den bezain oparoa da, guztiak gonbidatuz — melomano eskarmentatuenetatik hasi eta musika klasikora lehen aldiz hurbiltzen direnetaraino — emanaldi bakoitzean eskaintzen duen soinu- eta emozio-aberastasuna deskubritzera. BOS, zalantzarik gabe, bizirik dagoen altxor kulturala da, eta Bilboko bizitza kulturala aberasten jarraituko du beste hamarkada askotan.