NURIA GIL CALVIÑO 

Japoniako errepide jendetsuetan, lau hosto koloretsuko sinbolo txiki batek bere dekorazio-itxura gainditzen duen esanahi sakona du. "Koreisha marka", "bizitzaren hirusta" izenez ezagutzen dena, bide-segurtasuneko politika berritzaile bat da, Japoniako adinekoekiko errespetuaren eta erantzukizun kolektiboaren balio kulturalak islatzen dituena.

 

♧ Jatorria eta bilakaera

1997an ezarri zen ofizialki seinaleztapen hori, japoniarren zahartze azkarrari erantzuteko. Hasiera batean diseinu desberdina zuen, baina eboluzionatu egin zuen egungo lau hostoko hirusta bihurtu arte, itxaropena, zaurgarritasuna, jakituria eta metatutako esperientzia sinbolizatuz.

 

♧ Nahitaezkotasuna eta gomendioa

Japoniako araudiak ezartzen duenez, 75 urteko edo gehiagoko gidariek ikur hori erakutsi behar dute beren ibilgailuetan. Gainera, 70 urtetik aurrera erabiltzea gomendatzen da, adopziorako trantsizio mailakatua sortuz.

Bereizgarri hori etiketa soila izatetik haratago doa. Inguruko trafikoaren portaera aldatzen duen kode bisual gisa funtzionatzen du. Japoniar gidariek hirusta ikusten dutenean, automatikoki jarrera nabarmenagoa hartzen dute: segurtasun-distantzia handitzen dute, aurreratzean abiadura murrizten dute eta pazientzia handiagoa erakusten dute maniobra motelago edo zuhurragoen aurrean.

Japoniako gizartearen zahartze azkarrak neurri hori bereziki garrantzitsu bihurtzen du. Azken estatistiken arabera, japoniar biztanleriaren % 28 baino gehiago 65 urtetik gorakoa da, munduko proportziorik altuena.

Lau hostoko hirustaren sinbolismoa ez da kasualitatea. Japoniako kulturan, zori ona adierazten du, baina testuinguru horretan esanahi gehigarriak hartzen ditu: lau orriek bide-interakzioan beharrezkoak diren hauskortasuna, esperientzia, errespetua eta arreta sinbolizatzen dituzte. Seinaleztapen horrek estigma potentzial bat errespetu-zeinu bihurtzea lortu du, enpatia ezinegonaren gainetik jartzen duen bide-kultura sustatuz.

Ekimen honen emaitzak nabarmenak dira. Istripuei buruzko estatistiketatik haratago (gidari nagusiak inplikatzen dituzten gertakarietan murrizketa esanguratsuak erakusten dituzte), inpaktu kulturala sakona da. "Bizitzaren hirustak" belaunaldien arteko komunikazio-sistema isila sortu du errepidean, eta denei gogorarazi die bide-segurtasuna erantzukizun partekatua dela.

Japoniako neurri honek hausnarketa garrantzitsu bat planteatzen du biztanleriaren zahartzeari aurre egiten dioten beste gizarte batzuentzat: nola egokitu ditzakegu gure azpiegiturak eta arau sozialak bideen erabiltzaile guztiak babesteko, bereziki ahulenak, haien duintasuna eta autonomia arriskuan jarri gabe? Japoniar hirustak erantzun dotore eta eraginkorra eskaintzen du, mundu osoan aintzat hartzea merezi duena.