F. JAVIER SÁNCHEZ MARCOS
Oporrak funtsezkoak dira gure ongizate fisiko eta mentalerako, baina zenbat denbora behar dugu benetan lanetik deskonektatzeko eta energiak berreskuratzeko?
Gure gizarte hiperkonektatuan, deskonektatzea benetako erronka bihurtu da. Jakinarazpen, mezu elektroniko eta deien bidez etengabe bonbardatuta, langile askok hanka bat mantentzen dute bulegoan, baita atsedenaldietan ere. Ana Belén Pistón Rodríguez Quirónsalud Córdoba ospitaleko neuropsikologoak azpimarratu duenez, "deskonektatzea ez da atseden hartzea soilik, oraina erabat bizitzea baizik, eta burua laneko kezketatik askatzea ahalbidetzea".
Neurozientziak onura horiek babesten ditu: deskonexio-aldietan, gure garunak "sare neuronal lehenetsia" aktibatzen du, esperientziak prozesatzen, oroitzapenak sendotzen eta konexio berriak sortzen dituzten garuneko eremu multzo bat. Prozesu hori funtsezkoa da sormenerako eta ikaskuntzarako, eta alderdi horiek murriztu egiten dira lan-zereginetan oinarritutako jarduera mental etengabea mantentzen dugunean.
Naturan murgiltzea da deskonektatzeko modurik eraginkorrenetako bat, nerbio-sistema erlaxatzeko eta kortisol-mailak, estresaren hormona, nabarmen murrizteko.
Ikerketa askok baieztatu dute deskonexioa ez dela luxu bat, behar fisiologiko bat baizik. Gure organismoak errekuperazio-aldiak behar ditu funtzionamendu ezin hobea mantentzeko, maila fisikoan zein kognitiboan. Hala ere, askok planteatzen duten funtsezko galdera da: zenbat denbora behar da deskonexio hori lortzeko?
Tampereko Unibertsitateko (Finlandia) ikertzaileek egindako ikerketa baten arabera, 5 egun baino gutxiagoko oporrak hartzen zituzten langileek kortisol mailak (estresaren hormona) gora egin zuen azken egunean, eta lortutako onura gehienak bertan behera geratu ziren.
Kontuan hartu beharreko beste faktore bat "errebote-efektua" da: ohiko oporraldi txikiek estres-atsedenaldi-ziklo partzial-estres bat sor dezakete, errekuperazio osoa ahalbidetzen ez duena.